Boabab Ağaçları
Kalın gövdeleri ve incecik uzanan dallarıyla her zaman dikkat çeken bir ağaç olmuştur Boabab. Birçoğumuz "Küçük Prens" hikayeleriyle tanışmışızdır belki de bu ağaçla. Hikayede bu dev ağaçlardan şöyle bahsediliyor: "Şu sıralarda küçük prensin gezegeninde çok korkunç bir bitkinin tohumları sarmış ortalığı. Baobab tohumlarıymış bunlar. Toprağın içi bunlarla doluymuş. Fark etmekte biraz geciktiniz mi, iş işten geçer, bir daha onlardan kurtuluş olmazmış. Bütün gezegeni sararlar, kökleriyle de içten içe sıkıca kavrarlarmış."
Boabab ağaçları son yıllarda ölümleriyle gündemimize girdi. Ölüm sebepleri hala kesin olarak belirlenememiş olsa da küresel iklim değişikliği ve kuraklığın neden olduğu tahmin edilmektedir.
En çok dikkat çeken özellikleri geniş gövdeleriyle küçük dallarının oluşturduğu görünüm ve 2500 yaşına kadar yaşayabilmeleridir. Bu ağaçların gövdelerinde büyüme halkaları oluşmadığı için radyokarbon yöntemi ile yaşları belirlenir.
Bazı Afrika yerlileri tarafından "lanetli ağaç" olarak kabul edilmişti Boabablar. Onlara göre Boabablar tanrılarını kızdırmıştı ve ağaçlar başaşağı döndürülerek cezalandırılmıştı. Bu şekilde kökleri havada kalmıştı.
Boyları 18 metreye ulaşabilirken gövde çevresi 30 metreyi bulabilir. Boabablar çoğunlukla Afrika savanalarında ve Madagaskar Adasında yetişir. Tahmin edileceği üzere bu bölgelerde ciddi bir kuraklık hakimdir. Fakat bu kuraklık mevsimliktir, yani yılın belli bir döneminde şiddetli yağışlar alabilir. Boabablar da bu durumu en iyi şekilde değerlendirmelerine yardımcı bir gövdeye sahiptir. Yumuşak ve süngerimsi yapıdaki dev gövde 120.000 litre suyu rahatlıkla depolayabilir. Bu şekilde gövdesinin yaklaşık %75'ini suyla doldurabilmektedir.
Baobab meyvesi dünya üzerinde dalında kuruyan tek meyve olma özelliğine sahiptir. Meyvenin dış tarafındaki yeşil ve kadifemsi kabuk güneşte Hindistan cevizi gibi sertleşir ve bu süreçte meyvenin içinde yer alan posası da kurur. Kurumuş meyvelerden elde edilen kurumuş posa çekirdeklerden temizlendikten sonra ezilerek baobab tozu elde edilir. Baobab meyvesinin bilinen birçok faydası bulunur.
Hem ilaç endüstrisinde hem cilt bakımında faydalanılan baobab ağacının bol vitaminli meyveleri, ağacın yetiştiği bölgelerde taze olarak ya da kurutularak tüketilir. Meyvenin hafif ekşi bir tada sahip olan etli bölümü şeker ilave edilerek yenir. Meyvenin tüketimi sadece etli bölümüyle sınırlı değildir.
Bazı bölgelerde halk meyveyi yemeklerinde de kullanır. Meyve hem yemeklere aroma katar hem de yemeğin besin değerini artırır.
Yerli halk ağacın her bölümünden sonuna dek yararlanıyor. Baobab meyvesi, Afrikalılar için çok değerli bir besin kaynağı. Yüksek oranda C vitamini içeren, çok zengin bir besin. Baobab ağacının yaprakları ve çiçekleri de taze olarak tüketiliyor; tohumları kahve çekirdeği gibi kavruluyor. Kuru yaprakları yemeklere ekleniyor ve geleneksel tıpta bulaşıcı hastalıkların tedavisinde şifalı bitki olarak kullanılır. Zarar görmüş meyveler yakılıp, külleri sabun yapmak için palm yağıyla karıştırılıyor.
Yorumlar
Yorum Gönder